‘We hebben autisme, maar dat betekent niet dat alles hetzelfde voor ons voelt.’
Arnoud werkt tien jaar bij Lister Houten Castellum. Daarvoor werkte hij 17 jaar als persoonlijk begeleider in de forensische hulpverlening. Bij Lister Houten Castellum is hij nu persoonlijk begeleider met ervaringsdeskundigheid. Tijdens zijn werk verliest Arnoud de eigen regie van de cliënt nooit uit het oog. Hij zal altijd controleren of hij de behoefte, het gevoel of een gedachte van een cliënt goed begrijpt. ‘Want’, zo legt hij uit, ‘we zijn niet allemaal hetzelfde. We hebben autisme, maar dat betekent niet dat alles ook hetzelfde voor ons voelt’.
Vanuit herkenning nieuwe vaardigheden aanleren
Omdat Arnoud uit persoonlijke ervaring, maar ook vanuit het werkveld, weet welke zaken autisme-gerelateerd zijn, kan hij gericht helpen. Hij geeft een voorbeeld: behoefte aan overzicht is voor veel mensen met autisme belangrijk. Maar door de bijkomende mate van associatief denken, waarbij snel verbanden worden gelegd, kan iemand met autisme verstrikt raken in zijn of haar eigen verhaal. Herkenbaar voor mij en om die reden ontstaat dan wederzijds begrip wat helpend is voor de cliënt.
Jezelf leren kennen
Proberen, ervaren en leren zijn onderdeel van de begeleiding. Dat leidt tot zelfredzaamheid, wat cliënten helpt bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen. Daarom werkt Arnoud met de cliënt stapsgewijs en binnen een veilige omgeving toe naar het behalen van persoonlijke doelen van de cliënt. Het verkrijgen van zelfinzicht is minstens zo belangrijk. Hij vertelt: ‘Ik probeer samen met de cliënt te achterhalen wat autisme voor hen betekent door middel o.a. psycho-educatie, zodat we kunnen ontdekken wat een cliënt nodig heeft en tevens leert op tijd hulp de vragen. Naast deze gesprekken, ga ik – zonodig – mee met een cliënt naar bijvoorbeeld de huisarts, opticien, winkel om op deze manier te ondersteunen’.
We hebben autisme, maar dat betekent niet dat alles ook hetzelfde voor ons voelt.
Autisme in 2021
De hoeveelheid prikkels en informatie vanuit de samenleving is op dit moment erg groot. Voor mensen met autisme, met gevoeligheden voor prikkels, kan dat behoorlijk intens zijn. Betekent het dat dit automatisch leidt tot wrijving en onbegrip vanuit de maatschappij? Arnoud vindt van niet: ‘Wij vinden dat de maatschappij ruimte moet hebben voor mensen met autisme, maar ook dat wij (mensen met autisme) verantwoording hebben naar de maatschappij toe, door te laten weten wat we nodig hebben. Ja, er zijn vooroordelen over mensen met autisme. Door open te zijn, kan er wederzijds begrip ontstaan’.
Arnoud heeft zelf ook al een voorbeeld gegeven van open zijn. Zo heeft hij op een congres gesproken over zijn eigen ervaringen met autisme.
‘Als er een knop zou zijn om mijn autisme te laten verdwijnen…
…dan zou ik hem niet indrukken’, aldus Arnoud. Autisme heeft moeilijke kanten, maar heeft me ook gebracht tot wie ik nu ben. Tegelijkertijd is mijn autisme een reden waarom ik persoonlijk begeleider ben geworden is bij Lister Houten Castellum. Arnoud: ‘Ik ben als ervaringsdeskundige onderdeel van dit team met ieder zijn eigen kennis en verantwoordelijkheid.’