Onderzoek bij Lister: werken aan je leefstijl is goed voor je sociale leven
14 maart 2025
Mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid die aan hun leefstijl werken, gaan beter sociaal functioneren. Dat blijkt uit onderzoek waarop psychiater-in-opleiding Lisanne Koomen (UMC Utrecht) op 13 maart promoveerde aan de Universiteit Utrecht. Lisanne deed haar onderzoek deels bij cliënten van Lister.
Anderhalf jaar lang werkten Lisanne met collega Ilona van de Meent met cliënten en begeleiders in 3 Lister-gebieden: Leidsche Rijn, IJsselstein en Overvecht. In totaal namen 90 cliënten van Lister deel aan de studie. Doel was om te onderzoeken of begeleiding op het gebied van leefstijl een positief effect heeft op het sociaal functioneren, de kwaliteit van leven en de lichamelijke gezondheid van deelnemers. De deelnemers kregen een pakket activiteiten op het gebied van leefstijl aangeboden, vertelt Lisanne. Het ging bijvoorbeeld om groepsbeweeglessen (zoals wandelen, yoga, boksen en zwemmen), een slaapcursus, een cursus gezonde voeding en een cursus stoppen met roken. Cliënten mochten hieruit een keuze maken. Vervolgens werden ze 18 maanden lang gevolgd: ze vulden vragenlijsten in en kwamen naar het UMC Utrecht voor lichamelijk onderzoek.
Zelfvertrouwen en zelfstandigheid
Wat bleek? Op lichamelijk gebied waren er weinig verschillen tussen cliënten die wel of niet aan de activiteiten deelnamen. ‘Maar op het gebied van sociaal functioneren, wat voor ons het belangrijkste was, zagen we wél verbetering’, vertelt Lisanne. ‘We zagen dat deelnemers meer sociale contacten kregen, en ook het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid gingen erop vooruit.’ Dat bleek ook uit interviews die de onderzoekers afnamen met persoonlijk begeleiders, herstelcoaches en leefstijlaanjagers. ‘Zij vertelden dat er echt wel iets op gang komt bij cliënten die aan hun leefstijl werkten. Ze toonden ook op andere vlakken in hun leven meer zelfvertrouwen en gingen andere dingen óók zelfstandiger doen. Het contact met de begeleiding kreeg meer betekenis. Op medewerkers had dat ook een positief effect: ze hadden een groter gevoel van verbondenheid met de cliënt en meldden meer werkplezier.’
Herstel verloopt sneller
Voor de begeleidingsteams was het soms even wennen om meer rekening te houden met leefstijl, vertelt Lisanne. ‘Teams dachten vaak: er komt weer iets bij, en we hebben al tijdgebrek. Maar uit een door ons uitgevoerde analyse van eerdere studies wisten we al dat leefstijlactiviteiten echt een positief effect kunnen hebben.’ Waarmee Lisanne maar wil zeggen: als je leefstijl bij cliënten goed aanpakt, dan kan het herstel sneller verlopen. En dat komt ook begeleiders ten goede.
Dat de studie haar sporen heeft nagelaten bij Lister is in elk geval duidelijk. Mede door het onderzoek is leefstijl stevig verankerd geraakt binnen de organisatie. ’Als ik met Ilona terugkijk op wat er is bereikt binnen Lister, dan mogen we daar best trots op zijn. Vanuit de organisatie is er veel gebeurd. Het is echt een speerpunt geworden dat ook door de raad van bestuur wordt uitgedragen. Dat werkt voor begeleiders motiverend om ermee aan de slag te gaan.’
Tekst: Mark Traa
Beeld: Unsplash
Het laatste nieuws
De FUIF: een inclusief feest voor 1500 mensen
Lister behoudt Prezo Care-keurmerk
